Trong văn hóa trà đạo phương Đông, mỗi bước trong quá trình pha trà đều mang một ý nghĩa sâu sắc, phản ánh sự tôn trọng đối với trà và người thưởng trà. Một trong những bước quan trọng nhưng thường bị bỏ qua là tráng ấm trà. Vậy tại sao việc tráng ấm lại quan trọng đến vậy? Và làm thế nào để pha một ấm trà chuẩn vị? Cùng khám phá chi tiết trong bài viết dưới đây.
Tại Sao Phải Tráng Ấm Trà Trước Khi Pha?
- Làm sạch vật chứa, gột rửa tạp niệm
Nước sôi tráng qua ấm, như một cơn mưa đầu mùa rửa trôi những bụi trần. Ấm trà, sau một thời gian sử dụng hay mới từ lò nung ra, đều mang trong mình dấu vết của thời gian, hơi người, hơi đất. Nếu không tráng, trà khi pha sẽ bị “giao thoa” bởi những mùi lạ, khiến vị bị ảnh hưởng, hương bị lệch.
Tráng ấm là bước tẩy uế nhẹ nhàng nhưng quan trọng, nhằm đảm bảo một không gian tinh khiết cho lá trà “tỏa hương” một cách trọn vẹn nhất.
Dù ấm trà mới hay đã sử dụng lâu, việc tráng ấm giúp loại bỏ bụi bẩn, tạp chất và mùi lạ còn sót lại trong ấm. Điều này đảm bảo rằng hương vị trà không bị ảnh hưởng bởi các yếu tố ngoại lai, giữ trọn vẹn hương vị tự nhiên của trà.
- Kích hoạt khí ấm, dưỡng khí cho trà
Ấm pha trà, đặc biệt là ấm tử sa, ấm đất nung, ấm sành sứ đều là những vật có khả năng hút, giữ và truyền nhiệt khác nhau. Nếu để lạnh, ấm sẽ làm “gãy” nhiệt độ nước, khiến trà không đạt được mức hãm cần thiết.
Tráng ấm giúp làm nóng lòng ấm, tạo nền nhiệt ổn định, tránh “sốc nhiệt” cho lá trà nhất là các loại trà mộc nguyên chất như Trà Phủ hay Tịnh Tâm Liên Hoa Ngự Trà của Cung Đình Nguyễn. Nhờ vậy, trà bung hương đúng tầng, đúng tông, đúng tiết.
- Khơi dòng khí đạo, dẫn trà về tâm
Trong triết lý trà đạo cổ truyền, mọi hành động đều phản ánh “Tâm”. Khi tráng ấm, người pha trà không chỉ làm nóng ấm, mà còn thu tâm trí về một mạch khí, từ đó khởi đầu cho một trải nghiệm trà thanh tịnh, sâu lắng.
Ấm sạch, lòng nóng, hơi nước bốc lên nhẹ như khói sương đó là lúc mà người pha trà thật sự nhập trà, hòa làm một với trà.
Các bước pha trà chuẩn vị
Bước 1: Chuẩn bị dụng cụ
- Ấm trà: Chọn loại ấm phù hợp với loại trà bạn sử dụng, như ấm tử sa cho trà ôlong hoặc ấm sứ cho trà xanh, ấm thủy tinh cho trà hoa,…
- Chén tống và chén quân: Dùng để chia trà đều và dễ dàng thưởng thức.
- Nước: Chọn nước sạch, không mùi lạ. Nhiệt độ nước được điều chỉnh tùy thuộc vào loại trà hoặc cách thưởng trà: các mưc nhiệt thường được sử dụng cho trà xanh (70 – 80°C), trà ôlong (80 – 90°C), trà đen (90 – 100°C)…
- Trà: Lựa chọn trà chất lượng cao, đảm bảo an toàn và nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Bởi chất lượng trà là yếu tố quyết định đến hương, vị và cả sức khỏe cho người thưởng trà.
Bước 2: Tráng ấm và chén trà
- Rót nước sôi vào ấm, lắc nhẹ để nước nóng lan đều, sau đó đổ ra.
- Làm tương tự với chén tống và chén quân để khử mùi và làm nóng dụng cụ pha trà và đựng trà. Đây là bước “mở khí”, làm sạch toàn bộ vật dụng chứa trà
Bước 3: Tráng trà
- Cho lượng trà vừa đủ vào ấm (thường 5 – 8g trà cho 100ml nước).
- Rót nhanh nước sôi vào, lắc nhẹ trong 5 – 10 giây và đổ bỏ nước đầu tiên.
Bước 4: Pha trà
- Rót nước sôi vào ấm theo đúng nhiệt độ phù hợp với từng loại trà.
- Hãm trà trong thời gian hợp lý. Đối với trà xanh (30s – 1 phút), trà ôlong (1 – 2 phút), trà đen (2 – 3 phút).
- Sau đó rót trà ra chén tống để cân bằng hương vị, rồi chia vào các chén quân.
Chọn Ngự trà, chọn tinh hoa vàng son một thuở
Sẽ là thiếu sót nếu tráng ấm kỹ lưỡng mà chọn trà chưa đạt. Bởi bản chất của tráng ấm là để “dẫn lối cho hương thơm quý giá được bộc lộ”. Đó là lý do vì sao Ngự trà Cung Đình Nguyễn được người thưởng trà yêu thích
Kết hợp hoàn hảo giữa trà xanh hảo hạng và dược liệu như cúc hoa, long nhãn, hòe hoa, giúp thanh lọc thân – tâm, mang hương vị nhẹ nhàng, tươi mát.
Sử dụng búp sen tươi Tịnh Tâm Huế để ướp trà, một kỹ thuật ướp trà xưa trong cung đình. Trà có vị thanh tao, hậu ngọt, thơm sâu giúp thư thái tâm trí và nuôi dưỡng nội khí.
🌼 Trà Phủ
Mang dấu ấn cổ xưa, trà Phủ có hương nhẹ của hoa mộc, vị trà đậm nhưng dịu khiến người thưởng cảm nhận vị quê, vị đất của xứ này.
Những loại trà này khi pha theo nghi lễ chuẩn, tráng ấm kỹ, hãm đúng giờ sẽ tỏa ra tầng hương sâu, vị tròn và hậu ngọt kéo dài mang đến trải nghiệm thiền vị đậm chất Đông phương.
Người xưa nói: “Trà không chỉ để uống, trà là để sống chậm lại mà thấy mình trong đó”. Mà muốn trà ngon, muốn sống sâu thì phải bắt đầu từ điều nhỏ nhất như một lần tráng ấm.
Tráng ấm là một kỹ thuật, nhưng ẩn chứa chiêm nghiệm triết lý, làm sạch ngoại vật để khơi sáng nội tâm. Đó chính là nét đẹp không thể thiếu trong văn hóa trà Việt và là điều Cung Đình Nguyễn trân trọng giữ gìn trong từng hộp trà gửi đến tay người dùng.
🔗 Gợi ý sản phẩm nổi bật từ Cung Đình Nguyễn: